Mioma nədir?

Miomanın yaranma səbəbləri

Miomaların dəqiq yaranma səbəbi hələ tam olaraq açıqlanmayıb, lakin bir sıra faktorlara bağlı olduğu düşünülür:

1. Hormonlar: estrogen və progesteron hormonları, miomaların böyüməsinə təsir edə bilər. Bu səbəbdən, miomalar xüsusilə menstrual dövrün sonrakı mərhələlərində və hamiləlik zamanı daha çox müşahidə edilir. Menopoz dövründə, estrogenin səviyyəsi azaldığı üçün miomalar adətən kiçilməyə meyilli olur.
2. İrsi amillər: ailədə mioma problemi yaşayan qadınlarda, bu xəstəliyə tutulma ehtimalı daha yüksəkdir. Yəni, genetik amillər də miomaların yaranmasında rol oynaya bilər.
3. Yaş: 30-40 yaş arasında miomalar daha çox rast gəlinir. Hamiləlik və ya doğuş sayının artması da bu vəziyyətə təsir göstərə bilər. Menopoz dövründə miomaların böyüməsi yavaşlaya və ya dayanabilir.
4. Pəhriz və həyat tərzi: bəzi tədqiqatlar, piylənmə və qeyri-sağlam həyat tərzinin mioma riskini artıra biləcəyini göstərmişdir.

Miomanın növləri

Miomalar müxtəlif növlərdə ola bilər. Bu növlər miomanın yerləşdiyi yerə görə fərqlənir:

1. İntramural miomalar: uterusun əzələ qatının içində yerləşən miomalardır. Bu tip miomalar ən yaygın növüdür və uterusun divarını qalınlaşdıraraq ağrı və qanama kimi simptomlara səbəb ola bilər.
2. Subseroz miomalar: uterusun xarici səthində yerləşən miomalardır. Bu növ miomalar bəzən böyük ölçülərə çata bilər, amma simptomlar adətən daha az olur.
3. Submukoz miomalar: uterusun daxili səthində yerləşən miomalardır və endometriumla əlaqəli olur. Bu miomalar daha çox ağır qanamalara və sonsuzluğa səbəb ola bilər.

Miomanın simptomları

Miomalar bəzi qadınlarda heç bir əlamət vermədən və ya çox minimal şikayətlərlə qala bilər. Lakin bəzi hallarda miomalar ciddi simptomlara yol aça bilər:

• Ağır və uzun müddət davam edən menstruasiya qanamaları: miomalar, uterus divarını qalınlaşdıraraq, menstruasiya qanamasının şiddətini artıra bilər.
• Ağrı: uterusda mioma olduğunda qarın nahiyəsində, beldə və ya cinsiyyət orqanlarında ağrılar hiss edilə bilər.
• Qeyri-stabil menstruasiya dövrləri: miomalar menstrual dövrünün pozulmasına və aybaşı nizamının itirilməsinə səbəb ola bilər.
• İnfertilite (uşaq sahibi ola bilməmə): submukoz miomalar, uşaqlığın daxili sahəsində yerləşdiyi üçün, bəzi hallarda hamilə qalma çətinliyi yarada bilər.
• Hamiləlikdə problemlər: bəzi hallarda, miomalar hamiləlik zamanı bəzi problemlərə, məsələn, düşük və ya erkən doğuş riskinin artmasına səbəb ola bilər.

Miomanın müalicəsi

Miomaların müalicəsi, onların böyüklük, yerləşmə və səbəb olduğu simptomlara görə fərqlənir. Əgər miomalar minimal simptomlara səbəb olursa, bəzən müalicəyə ehtiyac olmayabilir. Lakin daha ciddi hallarda müalicə tələb oluna bilər:

1. Dərman müalicəsi: miomaların simptomlarını azaltmaq üçün müxtəlif dərmanlar mövcuddur. Hormon terapiyaları, ağrı kəsicilər və qanaxma üçün istifadə edilən dərmanlar bu müalicə metodlarına daxildir.
2. Cərrahi müdaxilə:
   • Miomektomiya: miomaların cərrahi yolla çıxarılmasıdır. Bu prosedur, miomanın uşaqlıqda qaldığı halda, hamilə qalma ehtimalını artırmağa kömək edə bilər.
   • Histerektomiya: uşaqlığın tamamilə çıxarılması əməliyyatıdır. Bu əməliyyat, qadının artıq uşaq sahibi olmaq istəmədiyi və miomaların çox ciddi olduğu hallarda tətbiq oluna bilər.
3. Minimal invaziv üsullar:
   • Uterus arteriyasının embolizasiyası: miomaların qan təchizatını kəsərək onların böyüməsini dayandıran bir prosedurdur.
   • MRI-guided focused ultrasound: bu müalicə növü, miomaların USM ilə təyin edilərək, dəqiq bir şəkildə lazer və ya ultrasəs ilə hədəf alınıb müalicə edilməsi prosesidir.

Nəticə:

Miomalar qadın sağlamlığına təsir edə bilən ümumi bir problem olsa da, onların çoxu hər hansı bir ciddi nəticə yaratmadan idarə oluna bilər. Hər hansı bir şübhəli simptom (ağrı, qanaxma və ya digər narahatlıqlar) hiss etdikdə, həkimə müraciət etmək və müvafiq müayinələrdən keçmək vacibdir. Müasir müalicə üsulları, miomaların effektiv şəkildə idarə olunmasına imkan yaradır və qadınların sağlamlığı üzərində müsbət təsir göstərir.